• Magda Knappe
  • 21/02/2021

Styl nowoczesny trudna sztuka komponowania wnętrz

Przejdź do następnego artykułu

Otwarta i świetlista przestrzeń, gładkie powierzchnie, proste linie i geometryczne kształty wyposażenia – tak w dużym skrócie można scharakteryzować styl urządzania wnętrz określany jako nowoczesny. 

Trochę historii stylu nowoczesnego

Na początek krótkie wyjaśnienie. Nowoczesny styl wnętrz nie jest tożsamy ze współczesnym. Jego początki sięgają bowiem pierwszych dziesięcioleci XX wieku i był swego rodzaju protestem przeciwko nadmiarowi ornamentów, dekoracji i przepychu w architekturze i wzornictwie.

Ten nowy nurt w podejściu do kreowania przestrzeni życia człowieka najpierw pojawił się na deskach kreślarskich architektów projektujących budynki, zyskując miano modernistycznego stylu międzynarodowego. A za jednego z jego prekursorów uznawany jest Le Courbusier – francuski architekt i urbanista. To właśnie jego idea budowy domów o prostych liniach, pozbawionych zbędnych ozdób i z płaskimi dachami dała początek nowoczesnej architekturze i niejako automatycznie zrewolucjonizowała również projektowanie wnętrz i wzornictwo. 

Mówiąc o stylu nowoczesnym wnętrz, trudno pominąć niemieckiego architekta Ludwiga Miesa van der Rohe, pioniera minimalizmu. Jego maksyma „Mniej znaczy więcej” stała się drogowskazem dla wielu nurtów w architekturze oraz wyznaczała drogę twórczą kolejnym pokoleniom projektantów wnętrz i mebli. I tak jest zresztą do dziś. 

Duży wpływ na stopniowe upowszechnianie się nowych tendencji w projektowaniu wnętrz i wzornictwie miał też styl stworzony w latach 30. ubiegłego wieku przez niemieckich artystów ze szkoły Bauhaus w Weimarze. Zdaniem jego twórców, minimalizm ma wtedy sens, jeśli szanuje potrzeby człowieka, jego dobro i rozwój osobisty. Dlatego też w projektowaniu należy uwzględniać – poza kryteriami technicznymi i materiałowymi – także aspekty psychologiczne i ergonomiczne.

Nowe idee w projektowaniu wnętrz i wzornictwie zafascynowały również polskich artystów. W 1926 r. z inicjatywy profesorów i studentów warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych powstała Spółdzielnia Artystów „ŁAD”, a związani z nią twórcy stworzyli własny, oryginalny i niepowtarzalny styl. Z powodzeniem bowiem połączyli nowoczesne rozwiązania projektowe z rodzimymi akcentami ludowymi i tradycyjnym rzemiosłem. Wytwarzane zaś przez „ŁAD” drewniane meble, dekoracyjne tkaniny, ceramika i inne przedmioty wyposażenia wnętrz mieszkalnych szybko zagościły w polskich domach, stając synonimem nowoczesności i dobrego smaku. Dziś można je czasem jeszcze znaleźć na targach staroci czy komisach meblowych. 

Wnętrze przede wszystkim funkcjonalne

W mieszkaniu zaprojektowanym według reguł stylu nowoczesnego nie ma rzeczy zbędnych. Jego wystrój i całe wyposażenie ma ułatwiać domownikom codzienne życie, sprzyjać dobremu ich samopoczuciu i jednocześnie stwarzać warunki do realizacji różnych pasji. Musi więc znaleźć się w nim wygodne miejsce dla każdego, a także być dostosowane do bezproblemowego wykonywania wszystkich domowych czynności. 

Ponadto, styl nowoczesny jest zdecydowanym przeciwnikiem wszystkiego, co wymaga nieustannego mycia i odkurzania, a więc niepotrzebnej straty czasu na sprzątanie. Dlatego też preferuje gładkie powierzchnie i proste kształty. Meble są zatem pozbawione wszelkich rozrzeźbień, a ich ustawienie umożliwia łatwy dostęp do każdego zakątka mieszkania.

Zamiast ciężkich, zbierających kurz zasłon w oknach pojawiają się lekkie, łatwe do czyszczenia rolety. Podłogi zaś zdobi jedynie naturalny deseń drewna czy płytek ceramicznych. Znikają też masywne, z licznymi frędzlami kanapy i fotele, które zastępują proste i lekkie meble do siedzenia, ubrane w pokrowce, które bez problemów zdejmuje się do prania. 

Nowoczesny styl aranżacji mieszkań szanuje także zasady ergonomii. Przy czym dotyczy to nie tylko wymiarów i ustawienia sprzętów w kuchni i łazience, ale również mebli w innych pomieszczeniach, np. w jadalni czy w miejscu pracy.

Otwarta i świetlista przestrzeń

Aby mieszkanie wyglądało nowocześnie, nie może być zbytnio poprzecinane ściankami działowymi. Przestrzeń bowiem powinna być maksymalnie otwarta, a za drzwiami mogą być ukryte jedynie pomieszczenia, przeznaczone na czynności intymne. Dlatego też salon, kuchnia i jadalnia stanowią zazwyczaj jedno pomieszczenie z wydzielonymi strefami. Strefy te można zaakcentować w różny sposób, np. kolorami ścian, wykończeniem posadzki, oświetleniem czy niskimi ściankami.

W stylu nowoczesnym obowiązuje generalna zasada: im więcej wolnej przestrzeni, tym lepiej. Należy więc maksymalnie ograniczać wszelkie elementy wystroju wnętrza, które mogą ją zmniejszać. Jeśli więc np. istnieje możliwość zamontowania drzwi przesuwnych, warto wybrać takie rozwiązanie. Oszczędzimy w ten sposób sporo miejsca, jakie zawsze zabierają drzwi otwierane. 

Aranżacja w stylu nowoczesnym wymaga również wpuszczenia do wnętrza maksymalnie dużo światła dziennego, swobodnie penetrującego wnętrze. Okien więc nie zdobią zasłony, które dodatkowo zmniejszają przestrzeń. Pojawia się natomiast dużo przeszkleń, m.in. w drzwiach. 

Ogromną rolę pełni też światło sztuczne. Dzięki bowiem odpowiednio rozmieszczonym punktom świetlnym przestrzeń wnętrza można optycznie powiększać albo też akcentować wybrane fragmenty, lub je „wygaszać”. A ułatwiają to współczesne rozwiązania technologiczne, które pozwalają zarówno na stworzenie idealnych warunków do pracy, jak i na budowanie za pomocą gry światła i cieni wyciszonego nastroju, sprzyjającemu wypoczynkowi.

Materiały i kolory w stylu nowoczesnym

Styl nowoczesny szczególnie upodobał sobie stal, szkło, drewno, kamień i nowoczesne tworzywa sztuczne. To właśnie tymi materiałami wykańczane są wnętrza i z nich buduje się szafy, szafki, blaty i półki. 

Na podłodze może się znaleźć drewno – w formie desek lub paneli o nieskomplikowanym rysunku słojów. Świetnym rozwiązaniem jest drewno egzotyczne, drogie, ale trwalsze niż nasze rodzime gatunki. A alternatywą dla drewna są płytki ceramiczne – najlepiej wielkoformatowe – i kamień naturalny.

Natomiast szkło jest znakomitym materiałem do budowy wszelkich ścianek działowych – pełnych lub tylko ich fragmentów. Mogą to być gładkie tafle – przezroczyste lub matowe – kolorowe pustaki szklane czy luksfery. Te ostanie przepuszczają nieco światła i jednocześnie pełnią funkcję dekoracyjną.

Jeśli chodzi o meble pasujące do stylu nowoczesnego, to również najlepiej się sprawdzają wykonane z drewna, stali, szkła i nowoczesnego tworzywa sztucznego, np. kompozytu. Ich wzornictwo powinno być jednak proste, bez zbędnych dekoracji i rzeźbień, a powierzchnie gładkie. Natomiast tapicerka mebli wypoczynkowych mieć jednolitą kolorystyką, bez agresywnych deseni i innych zdobień. 

W stylu nowoczesnym podstawową paletę barw stanowią różne odcienie bieli, czerni, szarości i beżu. Do przełamania zaś monotonii można wykorzystać różne dodatki (poduszki, wazony itp.) w zdecydowanych kolorach – czerwone, żółte, pomarańczowe czy zielone. 

Przyda się pomoc profesjonalisty

Stworzenie oryginalnego projektu mieszkania w nowoczesnym stylu jest jednak dużym wyzwaniem. Wymaga bowiem doświadczenia i sporej dozy wrażliwości estetycznej. I na nic się zdadzą ekskluzywne meble i sprzęty nawet z najwyższej półki, jeśli nie będą stanowiły jednolitej, harmonijnej kompozycji. Lepiej więc nie eksperymentować z przypadkowo dobranymi materiałami, meblami i sprzętami, ale zwrócić się do projektanta wnętrz o pomoc w znalezieniu optymalnego rozwiązania. 

Nie warto również ślepo podążać za wnętrzarską modą lansowaną przez kolorowe magazyny. Każde bowiem wnętrze wymaga indywidualnego podejścia, aby uzyskać harmonię kolorów, oświetlenia i wyposażenia. Jej osiągnięcie zawsze jest wielką sztuką, a nowoczesny styl wnętrz - wbrew pozorom - jest szczególnie wymagający. Tu łatwo o nawet niewielki błąd, który może zakłócić porządek w przestrzeni i zepsuć cały efekt.